در آن مقطع نابهنگام تاریخ که خورشید خوشبختی وترقی در فضای سیاسی افغانستان غروب میکرد، جنبش چپ دموکراتیک افغانستان ومنطقه، بخصوص حزب دموکراتیک خلق افغانستان بهترین رهبر فرزانه خودرا از دست داد. در چنین روزی ( سوم دسامبر ۱۹۹۶ میلادی) فرزند کبیر مردم افغانستان خدمتگزار مستضعفان کشور، زنده یاد ببرک کارمل به جاودانگی پیوست. جاودان نام ببرک کارمل شخصیتی تاریخی، ماندگار وبی بدیل از عنفوان جوانی وپس از آن بیش از نیم قرن عمر پربار خودرا در راه وطنپرستی ومبارزه بخاطر رنجهای بیکران خلق ستمدیده افغانستان وقف نمود. زنده یاد ببرک کارمل در بهترین دوران جوانی ودوره تحصیل بخاطر شرکت در تظاهرات ضد سلطنتی و دفاع از جنبش ترقیخواهی ومبارزۀ انتخاباتی دوره هفتم شورا ی ملی بزندان افتاد وپس از رهایی در شکل گیری جنبش محصلان کشورنقش اساسی وسمت دهنده داشت.
ببرک کارمل با جهانبینی علمی مترقی، راه ها ووسایل رسیدن به زنده گی بهتر وشگوفایی کشور را جستجو میکرد و بخاطر عشق وعلاقه به وطن، شور وطنپرستی را در میان همقطاران وهمشهریان ترویج داده واندیشه راه نجات وطن را از قید اسارت نظام فرتوت فیودالی با روشنفکران وطنپرست وترقیخواه مشوره مینمود و از میان بهترین شخصیتهای وطنپرست و مبارزین باقیمانده از دوران مشروطیت وحلقات سیاسی چپ مترقی تاسیس جریان دموکراتیک خلق افغانستان را مطرح نمود و نقش اساسی خود را در تاسیس حزب دموکراتیک خلق افغانستان در سال ۱۳۴۳ خورشیدی ایفا نمود .
ببرک کارمل همواره میگفت در میان مردم بروید از مردم بیا موزید وبرای مردم یاد دهید وخدمت کنید روی این اصل و آموزه های خردمندانه آن بود که حزب راه خود را دربین مردم، درشهرها ، دهات و محلات باز کرد. زنده یاد ببرک کارمل بنابه خواست وپیشنهاد مردم شریف کابل نسبت به اعتمادی که به شخصیت گرامی شان داشتند دو دوره وکیل ونماینده مردم شریف کابل در پارالمان کشورانتخاب گردید.
زنده یاد ببرک کارمل بخاطر منافع علیای زحمتکشان، کارگران، ودهقانان در دشوارترین شرایط پرچم مبارزه را بر ضد ارتجاع واستبداد شجاعانه بر افراشت. این ابر مرد تاریخ کشورما ، ابر مرد آزاده و آزادی خواه ، ترقیخواه وعدالت پسند، انسان فداکار و دادخواه صادق وطنپرست پرشور، مردم دوست، صلح پسند و نماد عظیم آزادی مدافع استقلال تمامیت ارضی وحاکمیت ملی سنگبنای ترقی خواهی را در جامعه بطور اساسی گذاشت.
آموزه های ببرک کارمل چون آیینه جهان نما در تمام تحولات دموکراتیک وهمچون خورشید آزادی در فضای سیاسی وافقهای بلند کشورما میدرخشد .زنده یاد ببرک کارمل وحدت ملی و وحدت حزبی را همچون مردمک چشم دانسته و سمبول واقعی وحدت ملی وحزبی بود .
ببرک کارمل در مبارزات آگاهانه بخاطر دفاع از آزادی دموکراسی ترقی وپیشرفت دادخواهی وعدالت وبهبود منافع زحمتکشان وطبقات واقشار پایینی جامعه در مبارزه بر ضد استثمار انسان توسط انسان با درک عمیق از روند تحولات سیاسی با خردمندی و اصول مبارزه حزب را رهبری میکرد .
ببرک کارمل رهبر فرزانه ح د خ ا این مبارز پرشور و چهره درخشان تاریخ معاصر و شخصیت آگاه وخردمند کشورما بخاطر بیداری مردم وارتقاُ سطح شعور سیاسی توده ها ی مردم آگاهترین فرزندان صادق کشور را بسیج نموده وعلیه هر گونه انحرافات واعمال تند روانه چپ وراست مبارزه میکرد و بخاطر نجات مردم افغانستان با شجاعت ومواضع قاطع در برابر ارتجاع واستبداد ،دشمنان وطن را مورد سر زنش قرار میداد .
ببرک کارمل بشهادت مورخین ونویسنده گان، همرزمانش سلطان علی کشتمند، دستگیر پنجشیری و دیگران به شخصیت والای ببرک کارمل معتقد بودند ومینویسند که ببرک کارمل با حلقات سیاسی در برخوردها وصحبتهایش با احتیاط و متواضع بود ونظریات سیاسی آن با احتوای مباحثات سیاسی بکرسی مینشست.
ببرک کارمل شور وطنپرستی را در مبارزه بخاطر آزادی صلح وترقی ،عدالت اجتماعی انسان سالاری، تامین سعادت ورفاه مادی ومعنوی خلق زحمتکش واستقرار حکومت قانون را در سر لوحه کار خود قرار میداد و بمثابه زمامدار مدبر کشور مخالف جنگ و کودتا، اعدام انسان و اعزام قوای نظامی اتحاد شوروی به افغانستان بود و همواره از صلح حمایت وپشتیبانی میکرد چنانچه با احراز قدرت دولتی تمام محبوسین را بدون درنظر داشت اعتقادات سیاسی از زندانهای کشور آزاد ساخت.
زنده یاد ببرک کارمل با تشکیل دولت دموکراتیک و مردمی با پایه های وسیع ومشارکت تمام نماینده گان اقشار وطبقات ستمکش افغانستان بمنظور تشکل آگاهانه کارگران، دهقانان روشنفکران، کسبه کاران، پیشه وران، ژورنالیستان، نویسنده گان، علما و روحانیون پاکنهاد کشور و مواظبت از اقشار زحمتکش توسعه وگسترش ساختاری سازمان دموکراتیک زنان وسازمان دموکراتیک جوانان افغانستان، تشکیل جبهه ملی پدر وطن و سایر نهادهای مترقی بخاطر سهمگیری فعال مردم در سرنوشت سیاسی اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی کشور وتصمیمگیری در اداره دولتی ، مردم را بسیج ساخته واتحاد تمام اقوام وملیتهای ساکن در کشور را تحقق بخشید. چنانچه در زمان زعامت ببرک کارمل برای نخستین بار در تاریخ کشور هزاره بحیث صدراعظم وازبیک وزیر واهل هنود در سطح وزارت واز اقوام پشه یی ونورستانی وبلوچ وزیر وسفیر عز تقرر حاصل کردند .
بقول زنده نام اکادمیسن عبدالاحمد جاوید «در تاریخ معاصر کشور ما دوران زعامت ببرک کارمل یگانه دورانی بود که در آن مسُله زبانها وملیتها بگونه بهتر حل گردید، تعصب وتنگنظری ها از میان برداشته شد چنانکه ساختار های قدرت واداره دولتی وسیاستهای کاری آن دوره این گفته را بوضاحت آشکار میسازد که ببرک کارمل بخاطر رشد صفوف جوانان وانکشاف معارف تعلیم وتحصیل رشد صنایع وساختار های اقتصادی آگاهی دادن توده ها ومواظبت دایمی از قوای مسلح در امر دفاع از استقلال ،تمامیت ارضی وحاکمیت ملی توجه خاصی مبذول میداشت .
زنده یاد کارمل بزرگ بخاطر نجات مردم افغانستان از جهل، فقر ومرض ورهایی مردم از عقبمانده گی قرون، کاروان مبارزه پیشرفت وترقی خواهی را بشکل خستگی نا پذیر رهبری میکرد و برنامه بهتر شدن زندگی مردم و بخصوص اقشار زحمتکش کشوردر الویتهای کاری دولت قرار داشت. چنانچه اصلاحات اراضی، تقسیم عادلانه آب، کوپراتیفی ساختن زراعت وکشاورزی، توزیع کود کیمیاوی، تخم بذری ومواد کوپونی رایگان،ک مک به اهل کسبه، رشد صنعت وتولید وتغیر بنیادین اقتصادی،اجتماعی فرهنگی مسیر پیشرفت وترقی را می پیمود.
در زمان زعامت زنده یاد ببرک کارمل اینجانب با یکی از همرزمانم توریالی نوریار در سال ۱۳۶۴ خورشیدی منحیث هیات از کابل بمنظور تدارک محل تفریحی وتعمیر رهایشی برای استراحت کارگران عازم شهر همیشه بهار جلال آباد شدیم ودر آنجا که محل باشکوهی اعمار گردیده بود برای کارگران انتخاب گردید البته محل زیبای رهایشی کارگران به همکاری داکتر مانوکی منگل ومحمد عیسی جسور « اسحق زی » که در آنزمان در ولایت ننگر هار اجرای وظیفه میکردند بدسترس قرارگرفت که همه ساله کارگران بمنظور تفریح واستراحت بطور ماهوار در آنجا با معاش وسفرخرچ به تفریح واستراحت می پرداختند.
ببرک کارمل با جهانبینی علمی وخارایین اش ارتجاع و امپریالیزم واستعمار را دشمن اساسی بشریت وعامل اصلی جنگ وفقر وعقب مانی وبدبختی ومصیبت میدانست. روی این اصل برای برچیدن ظلم و استبداد با عزم واراده آهنین بر ضد ارتجاع استبداد و آمپریالیزم مبارزه آشتی ناپذیر میکرد .
ببرک کارمل با سیاست صلح آمیز طرفدار جدی صلح بود ودر رابطه با مصالحه ملی به این عقیده بود که تا حدی که مشی حزبی ودولتی ونظام ملی ودموکراتیک صدمه نبیند .
در بخش خارجی اتخاذ سیاست همزیستی مسالمت آمیز، صلحخواهی وطرفدار ی از صلح جهانی، بیطرفی مثبت وفعال وقضاوت عادلانه ودموکراتیک در مناقشات جهانی، دفاع از حق تعین سر نوشت ملتها ،حسن همجواری ودوستی با خلقهای جهان سیاست خارجی حزب ودولت دموکراتیک افغانستان تحت رهبری زنده یاد ببرک کارمل را تشکیل میداد.
ببرک کارمل با مبارزه شجاعانه وعادلانه به بالاترین سطح پیروزی جاودانگی قرارداشت با درک از دشواری های جامعه عقب نگهداشته شده راه های حل برونرفت را اصولی وعادلانه جستجو وبا دشواریها دست وپنجه نرم میکرد.
ببرک کارمل با موانع ومشکلات مبارزه کرد وراه توده های ملیونی کشور را انتخاب وسرنوشت خویش را با ستمدیده گان،بینوایان، آزادی خواهان، ترقی جویان مستضعفان وستمدیده گان کشور یکی ساخت ودر قلوب مردم جا داشت روی این دلیل بود که آتش کینه دشمنان سوگند خورده خلق افغانستان ارتجاع واستبداد شعله ور گردید ودست بدسایس زدند. بآنکه توطئه گرباچوف وآی اس آی ومداخله غرب بوظایف رسمی زنده یاد کارمل بزرگ نقطه پایانی گذاشت ولی هیچ قدرتی نتوانست مکتب و آموزه هایش ورسم راهش ومهر پربارش را از قلوب مردم مسدود ونابود سازد . زیرا که همسویی ، اتحاد وحدت وطنپرستی ، احترام به انسان ، عشق به مقام انسانی ومبارزه بخاطر رهایی انسان وخدمت بمردم، عدالت ودادخواهی همه وهمه میراث کبیر مکتب زنده یاد ببرک کارمل بوده واز آموزه های فنا نا پذیر آن ابر مرد تاریخ میباشد.
رفیق ببرک کارمل شخصیت فنا نا پذیر کشور ما بود ه زیرا مرگ نتوانست زنده یاد ببرک کارمل را خاموش سازد ببرک کارمل بزرگ شخصیت چندین قرن بعدی عصر خود بود ازین رو در اصول واندیشه وآموزه هایش چون خورشید درخشان همواره میدرخشد ودر قلوب واذهان مردمش جاودانی وماندگار است .
عبدالوکیل کوچی
بروح پاک مرد نامداری
همی خوانم درودی بیشماری
به آن خدمتگزار خلق کشور
زعیم و رهبری با پشت کاری
غروبش چون طلوع جاودان است
چو خورشیدی فروغش ماندگاری
وفا وهمدلی میراث او هست
نی از خود داشت قصر زرنگاری
بری بود از تعلقات قومی
زمردم بود واز مردم تباری
بدیلش نیست در تاریخ کشور
چنین شخصیت با اعتباری
میان رهبران قرن بیستم
یکی عالیترین سیاستمداری
خوشا بر رهروان راه او باد
که دارند رهبر با افتخاری
موفق باد رزم رهروانش
پی اهداف وعزم پایداری
روانش شاد ونامش جاودان باد
گرامی باد همچون افتخاری
اهدا بروان پاک رهبر عزیزم
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
رفتی به جاودانه ونام تو زنده است
در قلبهای زنده مقام تو زنده است
آموزه های زنده ودرس کتاب تو
اندرز پر فروغ وکلام تو زنده است
در کوره راه پر خم و پیچ زمانه ها
آن عشق راه نیمه تمام تو زنده است
در پهنه مبارزه راه راستین
اندیشه و اصول ومرام تو زنده است
در خاطرات و حافظه ی مردم وطن
فرموده های ناب و پیام تو زنده است
رزمنده گان پرچم آزادیی وطن
چون جنبش عظیم بنام تو زنده است
در قله بلند بود جایگاه تو
در سنگر مبارزه نام تو زنده است
خورشید فروغ جاودان کارمل است
فرزانه ترین مرد جهان کارمل است
میراث بزرگ اوست عشق میهن
روشنگر اندیشه مان کارمل است
دریای امید بیکرانی رهبر
خورشید بهار بی خزانی رهبر
در راه ترقی و عدالتخواهی
رهکار فروغ جاودانی رهبر
در خاطره موج بیکرانی رهبر
همسنگر خورشید جهانی رهبر
در فله افتخار تاریخ وطن
تا بنده چو نور جاودانی رهبر
تا دانه مهر تو بدل کاشته ایم
وآن پرچم راه تو بر افراشته ایم
اندیشه پاک جاودانیی ترا
در خون ورگ وجود خود داشته ایم
تا پرچم خلق را بر افراشته ایم
نیروی وفاق وهمدلی کاشته ایم
اندرز بزرگ عالیی رهبر را
در ذهن ودل ودماغ خود داشته ایم
خورشید گل بهار می خواهم من
همرزمی پایدار میخواهم من
در عرصه اهداف بزرگ رهبر
پیروزی و پشت کار میخواهم من
ای رهبر بی بدیل والای وطن
آموزه تو امید فردای وطن
نام تو بزرگ است چو خورشید جهان
در حافظه ی خلق توا نای وطن
هر نکته که خوانیم در آن نام تو است
هر باده عشق وطن از جام تو است
خورشید اگر همیشه تابد روشن
تا بیدن آن زگوشه ی بام تو است
خدمت بوطن رسالت خصلت ماست
ایثار گری شهامت وهمت ماست
اندرز بزرگ رهبر ما این بود
پیروزیی ما همیشه در وحدت ماست
چون عشق وطن رسالت وخصلت ماست
از خود گذری لازمه فکرت ماست
فرموده دایمی رهبر این بود
که وحدت ما ضامن پیروزیی ماست