دربارۀ بازپخش کتاب
تاریخ بیشتر از یک سدۀ اخیر کشور، مالامال از حوادث و وقایع بسیاری بوده که بخشی از آن بیانگر تلاش و فعالیت شماری از وطنپرستان برای آوردن تغییرات عمیق و بنیادی در عرصه‌های گوناگون در وطن است؛ هسته اساسی این تلاش‌ها را تعویض حکمروایی فردی به شاهی مشروطه و عیار ساختن سیستم دولتی بر اصول «قانون‌مداری و نظم مبتنی بر قانون و نه ارادۀ فرد» بوده است که این تلاش‌ها در وجود فعالیت و اقدامات مشروطه خواهان اول ثبت تاریخ وطن شده است.
مشروطه خواهان اول با دادن قربانی‌ها، سرانجام توانستند با حذف فزیکی امیر مستبد و زنباره حبیب‌الله، دولت امانیه را به قدرت رسانند و زمینه را برای طرد استعمار انگریزی و گشایش راه ترقی و پیشرفت وطن مساعد سازند.
با درد و تأسف زیاد، عمر این دولت نسبتاً ملی و مستقل کوتاه بود و نسبت نداشتن تجربه و شتاب در آوردن تغییرات بنیادی در جامعه، زمینه برای فعالیت دشمن تاریخی، محیل و زرنگ و عمال وطنی آن مساعد و سرانجام آن دولت ساقط گردید و هزاران هواخواه و مدافع آن با سرنوشت‌های دردناکی مواجه شدند: شماری زیادی به توپ پرانده شدند، حلق‌آویز گردیدند، با برچه و قنداق تفنگ و مرمی از بین برده شدند و هزاران دیگر سال‌ها در سیاه‌چال‌ها پوسیدند؛ عدۀ معدودی نیز توانستند با برآمدن از وطن، مصیبت‌های فراوان مهاجرت و بی وطنی را تحمل نمایند.
سردار رحیم ضیایی (شیون کابلی) یکی از جملۀ همین مهاجرین است که سرنوشت دردناکی داشته است، موصوف به عوض پرداختن به مصیبت‌های شخصی خویش، دربارۀ حوادث و رویدادهای غم‌انگیز وطن، این کتاب را به یادگار گذاشته است.
دربارۀ سیر زنده‌گی رحیم ضیایی، زنده یاد خالد صدیق چرخی که آشنایی، معرفت و دید وادید با موصوف داشت؛ در جلد اول کتاب «برگی چند از نهفته‌های تاریخ در افغانستان» مطالبی جالب و دقیق نوشته اند که هم بیانگر مختصر زندگی شیون کابلی و هم معلومات در بارۀ استعداد و توانایی‌های شعری اوست که برای آشنایی با نویسنده به آن اکتفا و در آغاز این کتاب آورده شده است.
امید است، پخش کتاب برای جستجوگران وقایع تاریخ کشور کمکی نماید.
با حرمت
قاسم آسمایی
در بارۀ بازپخش دیجیتال این کتاب
بی‌شک و شبه دولت فرخندۀ امانی که طلسم استعمار انگریز را شکست و استقلال سیاسی کشور را حاصل و زمینه را برای عمران و آبادنی وطن و نجات هموطنان از زندگی مصیبت‌بار طولانی مساعد ساخت، عصر نوین در تاریخ وطن بود که با عکس‌العمل نیروهای ارتجاعی مواجه شد و استعمار شکست خوردۀ انگلیس با اتکا برآن با توطئه‌های گوناگون آن را ساقط ساخت.
استعمار انگلیس، نخست تلاش نمود تا با به راه انداختن اغتشاش در پکتیا توسط دست پروردۀ خویش عبدالله مشهور به ملای لنگ موانعی را در راه تحقق طرح‌های اصلاحی دولت امانیه ایجاد نماید که با حمایت مردم، آن شورش سرکوب گردید.
اما انگلیس‌ها باردیگر در وجود دهقان‌بچۀ ماجراجو و بی‌سواد و حمایه خاندان مجددی، دولت موقتی را برسر قدرت آورد تا زمینۀ مساعدی‌تری را برای حکمروایی عمال دستپرورده و مطئن خویش در وجود آل یحیی* مساعد سازد.
انگیزۀ اصلی انگلیس از به قدرت رساندن نادر و خاندانش و وظیفه عمدۀ آنها، از بین بردن خط فکری آزادی‌خواهی انعکاس یافته در مرام مشروطه خواهان اول و محو فزیکی آزادی‌خواهان جمع شده به دور نهضت امانی بود که نادر از اولین روزهای “غصب قدرت” مصروف تعمیل آن شد و طی چهار سال صدها خدمتگار صادق وطن را نیست و نابود کرد و به زندان کشانید و تبعید نمود.
بعد از کشته شدن نادر، همان وظیفه با شدت و حدت بیشتری برعلیه آزادی‌خواهان و اعضای خانوادۀ‌های آنها (از صغیر تا کبیر) توسط خانوادۀ حکمران (هاشم و برادران) پیش برده شد که در این کتاب بخشی از فجایع دوران حکمروایی آنان به تفصیل بیان شده است.
این کتاب در حقیقت تکمیل کنندۀ کتابی «از خاطراتم»** از همین مولف است که با استقبال شایانی هموطنان مواجه شد و بر همین اساس برای آگاه ساختن نسل جوان از سوابق کار و پیکار و درد و رنج قربانیان راه آزادی که قدرت جابرۀ زمان حتی از ذکر نام آنها در هراس بود و دادن منبع قابل اعتماد و دست اول در مورد یک دوره سیاه از تاریخ وطن، به آنان، به پخش دیجیتال آن اقدام صورت گرفت؛ آرزو این است که مورد استفادۀ هموطنان عزیز قرار گیرد.
روح خالد صدیق چرخی شاد باد که باوجود سپری کردن درد و رنج‌های بی‌شمار از جمله پانزده سال در زندان (از شش سالگی تا بیست و یک سالگی) و محروم بودن از آموزش و تحصیل منظم، چنین «درسنامه»ی ارزشمندی را برای نسل‌های بعدی به میراث مانده است.
راه پرچم تلاش می‌نماید تا حتی‌الامکان کتاب‌های نوشته شده پـیرامون «دورۀ استبداد آل یحیی» را همگانی سازد. از همکاری‌های هموطنان در زمینه استقبال مینماییم.
با حرمت
قاسم آسمایی
* به روایت زنده یاد خالد صدیق چرخی، کلمۀ “آل یحیی” را آقای محمدابراهیم صفا زمانی که در زندان دهمزنگ زندانی بود بر خانوادۀ نادرشاه نهاد که بعد همه زندانیان سیاسی به این نام از خانوادۀ حکمران یاد می‌کردند.
گذشت نزدیک به یک قرن اخیر و اسناد افشاشده طی این مدت، ثابت نمود که سقوط دولت ملی و مستقل امانی در نتیجۀ توطئه کثیرالجوانب ادارات استخباراتی انگلیس در همکاری و همدستی نوکران محلی و نیروهای عقبگرای داخلی صورت گرفته است، طوری که نخست حبیب‌الله کلکانی مشهور به بچه سقا را به قدرت رسانیدند و سپس آنرا به کمک نوکران پرورش یافته و قابل اعتمادتر خویش در وجود “خانواده حکمران” از قدرت حذف و زمینه را برای حکمروایی طویل‌المدت آنها مساعد ساختند.
وظیفۀ نادر شاه و اخلاف او تکمیل کردن وظیفه آغاز شده توسط حبیب‌الله کلکانی بود؛ طوری که بایست پیشگامان مشروطیت اول و هواخواهان ترقی و پیشرفت وطن از لحاظ فزیکی محو و اندیشه‌های میهن‌پرستانه و آزادی‌خواهانه نهضت امانیه و مشروطیت اول کاملاً از بین برده می‌شد.
در راستای همین وظیفۀ غیرملی، دشمنی با غلام‌نبی خان چرخی و خانوادۀ او آغاز گردید و موصوف با بی‌رحمی بی‌مانند در محضر جمعی از درباریان و اعضای خانواده اش کشته شد و همه اعضای خانوادۀ آن از صغیر تا کبیر روانه زندان‌ها شدند که این غمنامه روایتی مختصری از سرگذشت دردناک آنهاست.
بازپخش این کتاب و سایر کتاب‌های در همین راستا را که افشا کننده اقدامات خصومت‌آمیز و غیرانسانی، غیراسلامی و غیرقانونی خانوادۀ حکمران در مقابل پیشگامان نهضت مشروطیت و هواخواهان نهضت امانیه است جز وظیفه و مکلفیت خویش می‌دانیم. صفحه انترنیتی راه پرچم سعی خواهد نمود تا با پخش وسیع آن در دنیای انترنیت کوچکترین خدمتی را برای ادای دین در مقابل این وطندوستان و خادمان وطن و آگاهی نسل‌های آینده وطن انجام دهد.
قاسم آسمایی
برگ-هایی-از-تاریخ-معاصر-وطن-ما-ـ-سردار-محمد-رحیم-ضیایی-شیون-کابلی