کتاب : اربابان جدید جهان
نویسنده: جان پیلچر روزنامه نگار، فیلم ساز مستند، استاد دانشگاه Corneel (نیویارک)
مترجمین: مهرناز شهابی ـ مهرداد (خلیل) شهابی
در مقدمه ای که بر این کتاب توسط مترجمین آن نگاشته شده است؛ توضیحاتی کوتاه اما قابل دقت است که سبب میگردد تا علاقه بیشتر به خواندن کتاب بوجود آید. در این مقدمه می خوانیم:
«اربابان جدید جهان» مجموعهاى است از مقدمهاى استادانه و نفسگیر در جمعبندى جهان سیاسى – اقتصادى معاصر، و چهار جستار دربارهى:
– ا ندونزى [جستار اول – «شاگرد نمونه»: اهداف نهفته در پس کودتاى خونین سال 1965 به پشتگرمى جان. اف.کندى، رئیس جمهور «دموکرات» ایالات متحده آمریکا، و کشتار بیش از یک میلیون انسان که، در راه پیاده کردن طرح حسابشدهى غرب براى تحمیل «اقتصاد جهانى» بر آسیا و بهمیمنتِ افتتاح بزرگراه «جهانىسازى»، چون گوسفندان قربانى، ذبح شدند.]
– عراق [جستار دوم – «پرداخت بها»: شرح درد و رنجهاى دهشتبار مردم عراق در اثر تحریمهاى 12 سالهى غرب؛ دست یازیدن رهبران ایالات متحده به حربهى روانشناختىِ «هراسآفرینى» و تهدید جلوه دادن عراق در افکار عمومى آمریکا براى توجیه «جنگ تمام عیار» – به عنوان جایگزین «جنگ سرد» – با هدف تأمین منافع ابرشرکتها]؛
ـ فتوحات امپریالیستى و اقتصادى غرب (جستار سوم – «بازى بزرگ»: شرح به کارگیرى قدرت دولت و ماشین نظامىاش در حمایت از بازارهاى جهان غرب و بازگویىِ این نکته که قدرت ابرشرکتها متکى به قدرت دولت است)
– سیاستهاى نهفته در پس نحوهى رفتار استرالیا با بومیان آن کشور (جستار چهارم – «برگزیدگان»).
با وجود این، محدود کردن توصیف «اربابان جدید جهان» به موارد فوق بسیار گمراه کننده است زیرا که مطالب مطروحه در این کتاب به طیف کاملى از زندگى انسانها مىپردازد
آنچه مطالب متنوع و گستردهى جستارهاى مختلف کتاب را به یکدیگر پیوند مىدهد عبارتست از:
(الف) پرداختنبه مقولهى «قدرت»؛ ماهیت امپریالیسم؛ اهداف «نظم جهانىِ» مورد نظر امپریالیسم؛ و رسوا کردن منطقِ نظاممند، بىرحم و هولناکى که در پسِ فعالیتهاى نخبگان ابرقدرتمندِ اقتصادى و سیاسى نهفته است؛
(ب) افشاى سکوت مرگبار رسانههاى طیف غالب و مجامع علمى غرب (به جز انگشتشمارى انسانهاى شریف، پرشهامت واستثنایى)؛
(ج) ژرفاى نگرش نویسنده در بررسى موضوعات و کشورها در حیطههاى سیاسى- تاریخىِ مورد نظر واتکاى او به مطالب کاملاً مستند و دقیق و انجام تحقیقات طولانى و کامل؛ (د) خشم پرشور نویسنده نسبت به مرگها وآلام ناشى از استثمار انسان توسط انسان.
ددمنشىهایى که جان پیلجر در این کتاب افشا مىکند هولناک و عمیقاً متأثر کننده است.
باید شکرگزار بود که هنوز روزنامهنگاران و مستندسازانى در حد و اندازهى جان پیلجر وجود دارند که، با افشاگرىهاى خود، جعلیات و افسانهها را از اعتبار مىاندازند، مفتضح مىکنند و سکوتى را که حاصلش ادبار و مرگ میلیونها انسان است مىشکنند.
خشونت امپریالیسم ایالات متحده آمریکا و بریتانیا فقط تا هنگامى مىتواند ادامه یابد که شهروندان این دو کشور نسبت به همنوعانشان در کشورهاى قربانى بىتفاوت باقى بمانند و نسبت به آنان احساس بیگانگى کنند. کتابها، مقالات و فیلمهاى مستند جان پیلجر این خودپسندىها، بىخیالىها و ناآگاهىها را هدف گرفته است.
اما، در شرایطى که حکمرانان و اربابان جدید جهان که از قدرتى فوقالعاده برخوردارند و آنچه را جان پیلجر توصیف مىکند اصلاً نمىخواهند ببینند و، بالاتر از همه، نمىخواهند مردم نیز ببینند، آیا واقعاً کارى از مردم عادى ساخته است؟با توجه به همین موضوع است که جان پیلجر مقدمهاش را چنین خوشبینانه به پایان مىرساند.
«برخلاف افسانههاى رایج، مردم بهندرت فرمانبردار و مطیعاند. مؤسسه گالوپ در یک نظرسنجى که در 30 کشور انجام داد، دریافت که اکثر مردم با بمباران افغانستان و خشونت نظامى بهعنوان وسیلهاى براى اجراى عدالت دربارهى تروریستها مخالفند. بهرغم همه تبلیغاتى که در “اخبار” کذایى نهفته است، و تمام تلاشهایى که براى پوشاندن لباسِبازىِ اخلاقى بر اندام کشتارهاى دولتى صورت مىگیرد، مىتوان گفت که مردم، دستکم، بدبیناند. یک هشیارى عمومىِ انتقادى بین مردم حاکم است که خوبست روزنامهنگاران حرمت آن را حفظ کنند.»
***